آیا می توان ریه ها را پاکسازی کرد؟
پاک سازی ریه با روش های طبیعی برای سلامت کلی فرد امری حیاتی است. ریه ها اندام هایی هستند که قابلیت تمیز کردن خود را دارند. به این معنی که در صورتی که ریه های فردی دیگر که در معرض آلاینده ها نباشند این اندام ها شروع می کنند به ترمیم و بهبود خود، برای مثال زمانی که فردی سیگار را ترک می کند، ریه های او شروع به ترمیم خود می کنند.
پس از اینکه ریه ها در معرض آلودگی هایی مانند دود سیگار قرار بگیرند، ممکن است فرد در قفسه ی سینه خود احساس پُری، گرفتگی و یا التهاب داشته باشد. برای کمک به پاک شدن آلودگی ها مخاط در ریه ها جمع می شود تا میکروب ها و عوامل بیماری زا را بگیرد که این خود موجب این احساس سنگینی و گرفتگی می شود.
افراد می توانند از تکنیک های خاصی برای پاکسازی ریه ها از مخاط و عوامل محرک استفاده کنند و احتقان قفسه سینه ی خود را تسکین داده و سایر علائم ناراحت کننده ی خود را نیز برطرف کنند.
همچنین برخی از این روش ها می توانند راه های تنفسی را باز کرده، ظرفیت ریه ها را بهبود بخشند و التهاب را آنها کاهش دهند که این امر می تواند به کاهش اثرات دود و آلودگی در ریه ها کمک کند.
بیشتر افراد غالباً نقش ریهها در تقویت و سلامت نگهداشتن خود را دستکم میگیرند تا زمانی که دچار مشکلات تنفسی میشوند. ریهها نیز مانند سایر اعضای بدن نیاز به مراقبت روزانه دارند. ریهها هنگام تنفس اکسیژن را به سلولهای بدن میرسانند و بدون اکسیژن کافی افراد در معرض مشکلات سلامتی ازجمله بیماریهای تنفسی، انسداد مزمن ریوی و حتی بیماریهای قلبی قرار میگیرند. برای کمک به جلوگیری از تجمع سموم و آلایندههای محیطی در ریهها و همچنین گردوغبار و دود پاکسازی ریه از سیگار باید ریههای خود را بهطور منظم تمیز کنید.
پس از تماس ریهها با آلایندههایی مانند دود پاکسازی ریه از سیگار، ممکن است شخص در قفسه سینه خود احساس سنگینی، گرفتگی یا التهاب کند. جمع شدن خلط در ریهها باعث تجمع میکروبها در گلو شده و این موضوع به احساس سنگینی در قفسه سینه میافزاید. میتوان از تکنیکهای خاصی استفاده کرد تا به پاکسازی ریهها و رفع مخاط و مواد آلاینده کمک کرده و گرفتگی سینه و دیگر علائم ناراحتکننده را برطرف کرد.
نشانههای شایع کثیف بودن ریه
کثیف بودن ریهها نشانههای بارزی دارد که شامل:
سرفه مزمن
وقتی سرفه بیش از یک ماه طول میکشد، ماهیت آن مزمن محسوب میشود. بهاحتمال خیلی زیاد، در دستگاه تنفس مشکلی وجود دارد.
وجود مداوم مخاط
زمانی که راه هوا ملتهب یا عفونی میشود، بهعنوان دفاع، مخاط (خلط) تولید میکند. اگر این تولید پیوسته مخاط بیش از یک ماه طول بکشد، ممکن یک نشانه هشداردهنده از مشکلات ریه باشد.
احساس درد در قفسه سینه به مدت طولانی
احساس درد قفسه سینه که بدون هیچ توضیحی بیش از یک ماه طول بکشد، ممکن است یک نشانه هشداردهنده باشد. چنین دردی اگر براثر دم، بازدم یا سرفه بروز کند یا تشدید شود، نشانه مشکلدار بودن ریه است.
تنگی نفس
وقتی تنگی نفس رخ میدهد، معمولاً علت آن بیماری قلبی یا ریه است. این علامت را میتوان به هریک از آنها ربط داد، چون هر دو در انتقال اکسیژن به بافتها و دفع دیاکسید کربن نقش دارند. وقتی هر یک از این مشکلات وجود داشته باشد، منجر به تنگی نفس میشود.
سرفه خونی
زمانی که سرفه خونی رخ میدهد، همیشه مشکلی در ریه یا دستگاه تنفسی فوقانی وجود دارد که این مشکل نیاز به توجه فوری دارد.
خسخس سینه
خسخس سینه یکصدای سوت مانند بم است که معمولاً هنگام بازدم شنیده میشود، اما ممکن است هنگام دم نیز رخ بدهد. این حالت معمولاً نشانه آن است که یک جسم خارجی جریان عادی هوا را در ریهها مسدود یا راه هوای ریه را محدود کرده است.
پاکسازی ریه با روشهای مختلف
حال که با علائم کثیف بودن ریه آشنا شدیم بهتر است با این روشهای پاکسازی، ریهای تمیز و سالم داشته باشیم
بخار درمانی
بخار درمانی شامل استنشاق بخارآب برای باز کردن مجاری تنفسی و کمک به ریهها در تخلیه مخاط است. افراد مبتلابه بیماریهای ریوی ممکن است در هوای سرد یا خشک، علائمشان بدتر شود. این آبوهوا میتواند غشای مخاطی مجاری تنفسی را خشک کرده و جریان خون را محدود کند. برعکس، بخار، گرما و رطوبت را به هوا میافزاید که ممکن است باعث بهبود تنفس و از خشکی درآوردن مخاط داخل مجاری تنفسی و ریهها شود.
سرفه کنترلشده
سرفه راهی است که بدن میتواند سموم موجود در مخاط را دفع کند. سرفه کنترلشده باعث شل شدن مخاط اضافی در ریهها شده و آن را از راه مجاری تنفسی به بالا میفرستد. افراد مبتلابه COPD برای پاکسازی ریهها از مخاط اضافی، بهتر است این تمرینها را انجام دهند:
با شانههای آرام، روی یک صندلی بنشینید و هر دو پا را روی زمین صاف نگهدارید. بازوها را روی شکم جمع کنید و بهآرامی از راه بینی استنشاق کنید. درحالیکه به جلو متمایل هستید، بازدم را بهآرامی بیرون دهید و دستها را به سمت معده فشار دهید. حالا هنگام بازدم ۲ یا ۳ بار سرفهکنید، دهان راکمی باز نگهدارید و بازهم بهآرامی از راه بینی استنشاق کنید. سپس استراحت کنید و در صورت لزوم، تمرین را تکرار کنید.
مخاط را از ریهها تخلیه کنید
تخلیه وضعیتی، شامل دراز کشیدن در موقعیتهای مختلف برای استفاده از جاذبه برای از بین بردن مخاط از ریهها است. این عمل ممکن است تنفس را بهبود بخشد و به درمان یا جلوگیری از عفونتهای ریوی کمک کند. روشهای تخلیه وضعیتی بسته به موقعیت متفاوت است:
به پشت، روی زمین یا تخت دراز بکشید و برای اطمینان از پایینتر بودن قفسه سینه از باسن، بالش را زیر باسن قرار دهید. حال بهآرامی از راه بینی بدمید و از راه دهان بازدم دهید. هر بازدم باید دو برابر دم طول بکشد که به آن تنفس ۱: ۲ گفته میشود. این مراحل را چند دقیقه ادامه دهید.
بر روی پهلو به یکطرف دراز بکشید، سر را روی بازو یا بالش قرار دهید و زیر بالاتنه بالش بگذارید. الگوی تنفس ۱: ۲ را تمرین کنید. چند دقیقه ادامه دهید و در طرف دیگر تکرار کنید.
روی شکم خود یک دسته بالش را روی زمین قرار دهید. با شکم روی بالشها دراز بکشید. یادتان باشد که باسن را بالای سینه نگهدارید. برای پشتیبانی، بازوها را زیر سر تا کنید. الگوی تنفس ۱: ۲ را تمرین کنید و چند دقیقه ادامه دهید.
ورزش کنید
ورزش منظم میتواند سلامت جسمی و روانی افراد را بهبود بخشیده و خطر بسیاری از بیماریها ازجمله سکته مغزی و بیماریهای قلبی را کاهش دهد. ورزش، عضلات را مجبور به کار بیشتر میکند که باعث افزایش میزان تنفس بدن شده و درنتیجه اکسیژن بیشتری به عضلات وارد میشود. همچنین گردش خون را بهبود میبخشد و بدن را در از بین بردن دیاکسید کربن اضافی که بدن هنگام ورزش تولید میکند، کارآمدتر میکند.
کوبههای قفسه سینه
تمرینهای کوبهای، روش مؤثر دیگری برای از بین بردن مخاط اضافی از ریهها است. یک درمانگر تنفسی از حجامت برای ضربه زدن ریتمیک به دیواره قفسه سینه استفاده میکند تا مخاط حبس شده در ریهها خارج شود. ترکیب ضربات قفسه سینه و تخلیه وضعیتی میتواند به تخلیه مجاری تنفسی از مخاط اضافی کمک کند.
پاکسازی ریه در طب سنتی
روشهایی برای پاکسازی ریه در طب سنتی توصیهشده است. این روشها شامل:
چای سبز بنوشید
چای سبز حاوی آنتیاکسیدانهای زیادی است که ممکن است به کاهش التهاب در ریهها کمک کند. این ترکیبات حتی ممکن است از بافت ریه در برابر اثرات مضر استنشاق دود محافظت کنند.
طبق مطالعهای که روی بیش از یک هزار بزرگسال در کره جنوبی انجام گرفت، نشان داد افرادی که حداقل ۲ فنجان چای سبز در روز مینوشند، عملکرد ریه آنها بهتر از کسانی است که هیچکدام را نمینوشند.
خوردن غذاهای ضدالتهاب
التهاب مجاری تنفسی میتواند تنفس را دشوار کند و باعث احساس سنگینی و گرفتگی قفسه سینه شود. خوردن غذاهای ضدالتهاب میتواند التهاب را کاهش دهد تا این علائم تسکین یابد. خوراکیهایی که به مبارزه با التهاب کمک میکنند، عبارتاند از زردچوبه، سبزیها، گیلاس، بلوبری، زیتون، گردو، لوبیا و عدس.
پاکسازی ریه با مصرف سیر
سیر جزو مواد غذایی پرخاصیت به شمار میآید، بهگونهای که در حفظ سلامت ریهها نیز نقشی پررنگ دارد، دقیقاً مثل یک داروی مقوی. این مزیت با مصرف سیر از طریق ترکیبی به نام آلیسین ایجاد میشود. آلیسین بهعنوان یک عامل آنتیبیوتیکی طبیعی قدرتمند در بدن عمل میکند و میتواند به از بین بردن عفونتهای تنفسی که ممکن است موجب مسدود شدن ریهها شود، کمک کند. همچنین مصرف سیر خام نقش ویژهای در جلوگیری از ابتلا به سرطان هم دارد. در حقیقت سیر میتواند صدمات واردشده به ریه ناشی از آلودگی، مصرف پاکسازی ریه از سیگار و کیفیت بدهوا را بهخوبی جبران کند.
پاکسازی ریه با ورزش و رژیم غذایی
تکنیکهای پاکسازی ریه ازجمله تخلیه وضعیتی، کوبههای قفسه سینه و تمرینات تنفسی، میتوانند به تخلیه مخاط از ریهها و مجاری تنفسی کمک کنند. بخار درمانی ممکن است باعث تسکین موقتی افرادی شود که از گرفتگی یا شرایط مزمن تنفسی رنج میبرند.