توجه به پایین آوردن فشار خون و مراقبت از خودمان خیلی مهم است . یادمان باشد از مهم‌ترین عوامل مرگ و میر در جهان فشار خون بالا است. بالا بودن فشار خون عارضه ای است که می تواند به قلب شما آسیب برساند.
درمان فشار خون به چند عامل مهم و کلیدی مانند ژنتیک، سبک زندگی و استرس بستگی دارد و در تمام این موارد کاهش فشار خون و کنترل آن به تغذیه سالم و غذاهای کاهنده فشار خون بستگی دارد.
چه غذاهایی فشار خون را بالا می‌برند؟ چه غذاهایی فشار خون بالا را کاهش می‌دهند؟ دلایل ایجاد فشار خون بالا چیست و چگونه می‌توان آنها را کنترل کرد؟ در این مقاله جواب تمام این سوالات را خواهید یافت.
به چه شرایطی فشار خون بالا گفته می شود؟
براساس سایت nhs فشار خون با 2 عدد ثبت می شود.
فشار سیستولیک (عدد بالاتر): نیرویی است که قلب شما خون را در اطراف بدن پمپاژ می کند
فشار دیاستولیک (عدد پایین): مقاومت در برابر جریان خون در رگ های خونی است.
فشار خون نرمال
- سیستولیک کمتر از 12
- دیاستولیک: کمتر از 8
فشار خون نیازمند درمان:
- سیستولیک: بیشتر از 12
- دیاستولیک: کمتر از 8
فشار خون بالا خطرناک:
- سیستولیک: بالاتر از 12.9 و 13
- دیاستولیک: 8 و یا بیشتر از8
علائم فشارخون بالا
- سردرد
- تنگی نفس
- خون دماغ شدن
- دیدن خون در ادرار
- تغییرات در بینایی
- گرگرفتگی
- درد در قفسه سینه
- سرگیجه
- تیره شدن پوست و برافروخته به نظر رسیدن چهره
- سنگینی سر
- تهوع
- وز وز گوش
- غش کردن
- تاری دید
- علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون
- برخی از عوامل می توانند باعث بالا رفتن ناگهانی فشار خون شوند. دانستن این موارد برای جلوگیری از این اتفاق امری ضروری می باشد.
- این عوامل عبارتند از:
کافئین - استرس یا اضطراب شدید
- برخی از داروها (ضد التهاب، قرص ضد بارداری، درمان های سرما خوردگی، مسکن ها و ..)
- ترکیب برخی از داروها
- درد شدید یا ناگهانی
- مواد مخدر (مثل کوکائین و آمفتامین)
- کم آبی بدن
- فوبیای بیمارستان
درمان فشار خون بالا
روش‌های زیادی برای درمان فشار خون و یا کاهش آن وجود دارد. در ادامه به برخی از این واحدها اشاره شده است:
کاهش فشار خون با مصرف مواد غذایی
نوشیدن مستمر شیر کم چرب کمک می‌کند فشار خون تان تا ۱۰ درصد پایین بیاید.
مواد غذایی که منیزیم بالایی دارند شامل حبوبات (لوبیا، باقلا، لوبیا چشم بلبلی و…)، گریپ فروت، بادام، سیب، اسفناج، ذرت، غلات کامل، کلم بروکلی و شیر سویا هستند.
کدو، سویا، کشمش، آلو، زردآلو، سیب زمینی، قارچ، میوه خشک مخلوط، دانههای بی‌نمک، گوجه فرنگی و از این قبیل، به این دلیل که به بدن برای خلاص شدن از مایعات اضافی که قلب به آن نیاز ندارد به کاهش فشار خون کمک می‌‌کنند.
سیر، کرفس، گوجه فرنگی، هویج و پیاز نیز راهی بسیار عالی برای کاهش فشار خون است.
شکلات تلخ حاوی فلاووئوئید است که باعث کاهش فشار خون سیستولی و همچنین دیاستولی میشود.
مواد غذایی سرشار از فیبر مانند جو، میوه‌ها و سبزیجات نیز می‌توانند فشار خون تان را پایین بیاورند.
مرکبات سرشار از ویتامین‌ها هستند و بعضی از آنها خاصیت ضد التهابی نیاز دارند و از لخته شدن خون جلوگیری می‌‌کنند.
پایین اوردن فشار خون با دانه های کتان
این دانههای گیاهی سرشار از پتاسیم، منیزیم و فیبر هستند. در اثر مصرف روزانه آنها به میزان ۳۵ گرم طی ۱۲ هفته،۵۰ بیمار مبتلا به فشار خون بالا توانستند کاهش فشار خون قابل توجهی را مشاهده کنند. بهتر است دانه های کتان را به صورت کامل مصرف کنید.
مصرف آب فراوان
کم آب شدن بدن نیز گاهی میتواند موجب بالا رفتن فشار خون شود و نوشیدن حداقل ۸ لیوان آب در روز، میتواند از آن جلوگیری کنید.
برای کاهش فشار خون مصرف آب سالم و گوارا به میزان قابل توجه در روز توصیه میشود.
کاهش فشار خون با مصرف سرکه سیب
سرکه سیب نیز فشار خون را پایین می‌آورد.
میتوانید یک چهارم قاشق غذاخوری از آن را در یک لیوان آب ریخته و بنوشید.
مصرف نان و کربوهیدرات
براساس سایت healthline بسیاری از مطالعات نشان می دهد که محدود کردن قند و کربوهیدرات های تصفیه شده می تواند به کاهش وزن و کاهش فشار خون کمک کند.
برای درمان فشار خون بالا مصرف نان‌ها و مواد کربوهیدراتی تهیه شده از آردهای سفید و بدون سبوس (تصفیه شده) را به حداقل برسانید و به جای آن، نان حاوی سبوس جو دو دسر استفاده کنید.
درمان اورژانسی فشار خون بالا در خانه با چای ترش
بر اساس مطالعات صورت گرفته در انجمن قلب Heart ایالات متحده آمریکا، مصرف چای ترش باعث کاهش فشار خون در بزرگسالان مبتلا به بیماری فشار خون می شود.
این تحقیقات همچنین نشان می دهد که مصرف این چای به کارکرد بهتر قلب کمک کرده و از خطر ابتلا افراد به بیماری های قلبی-عروقی، می کاهد.
پایین آوردن فشار خون با آبلیمو
آبلیمو یکی از چاشنی های ترش مزه می باشد که برای کاهش فشارخون بسیار کارساز می باشد.
در ترکیبات لیموترش املاحی وجود دارد که سبب کاهش فشارخون و کنترل بیماری دیابت می شود.
مصرف بیشتر پتاسیم و کمتر سدیم
افزایش دریافت پتاسیم و کاهش نمک نیز می تواند فشار خون شما را کاهش دهد.
پتاسیم اثرات نمک را در سیستم شما کاهش می دهد.
با این حال، رژیم های غذایی غنی از پتاسیم ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی مضر باشد، بنابراین قبل از افزایش مصرف پتاسیم با پزشک خود مشورت کنید.
کاهش وزن
چاقی می تواند خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهد. کاهش وزن، موثرترین راه برای کاهش فشار خون می باشد.
میوه‌های پایین آورنده فشار خون
از بهترین میوه‌های کاهنده فشار خون می‌توان به موز، کیوی، گریپ فروت و انواع توت اشاره کرد. یک عدد موز حاوی ۴۲۲ گرم پتاسیم یا همان ماده معدنی حیاتی برای تنظیم فشار خون است. پتاسیم میتواند اثرات سدیم را کاهش و تنش دیواره رگهای خونی را رفع کند. شما باید روزانه ۴۷۰۰ میلیگرم پتاسیم مصرف کنید. قابل ذکر است که آووکادو، طالبی و خربزه نیز سرشار از پتاسیم هستند.
بلوبری و توت فرنگی حاوی ترکیبات آنتیاکسیدانی به نام آنتوسیانین (نوعی فلاونوئید) هستند. محققان یک مطالعه بزرگ، برای بررسی روند درمان فشار خون بالا در منزل، روزانه به ۳۴۰۰۰ بیمار ۱۰ عدد توت فرنگی دادند و در نهایت بعد از یک ماه ۸ درصد کاهش فشار خون مشاهده کردند. میتوانید این میوه‌ها را در قالب اسموتی یا آبمیوه نیز مصرف کنید.
درمان فشار خون بالا با کنترل استرس
هورمون های استرس یا کورتیزول، باعث انقباض عروق و افزایش ناگهانی فشار خون می شوند. استرس همچنین می تواند منجر به پرخوری، کم خوابی و مصرف بیش از حد مواد مخدر و الکل شود.
درمان فشار خون بالا در جوانان
جوانان با داشتن سبک زندگی سالم و رعایت یک رژیم غذایی متعادل با مصرف مقدار زیادی میوه و سبزیجات می توانند از فشار خون بالا اجتناب کنند.
هچنین از نیکوتین باید به طور کامل دوری کنند و در حد اعتدال نمک مصرف کنند.
درمان فشار خون بالا با دمنوش های گیاهی
بسیاری از گیاهان دارویی، مشابه داروهای شیمیایی می‌توانند در لحظه فشار خون را کاهش دهند. از این گیاهان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پونه کوهی
- سنبل‌الطیب
- اسطوخودوس
- گیاه دم‌اسبی
- گیاه قاصدک
- گل ساعتی
- چای ترش
درمان قطعی فشارخون بالا در طب سنتی
از تاثیر عسل برای فشار خون بالا غافل نشوید. زیرا مطالعات نشان دادهاند که مصرف هر چه بیشتر آن باعث کاهش فشار خون میشود.
متخصصان برای پایین آوردن سریع فشار خون در طب سنتی، معتقد به خوردن روزانه یک حبه سیر به صورت ناشتا هستند. این روند باید تا ۴۰ روز ادامه یابد و به مرور میتوانید میزان آن را کم کنید.
پایین اوردن فشار خون در بارداری
مصرف غذاهای غنی از منیزیم
فقدان منیزیوم در رژیم غذایی روزانه می تواند باعث ابتلا شما به فشار خون بالا شود.
بهترین راه برای تامین منیزیوم مور د نیاز بدن دریافت آن از طریق رژیم غذایی است.
مواد غذایی غنی از منیزیم شامل: بادام، آواکادو، موز، لوبیا، تخمه کدو تنبل، توفو، شیر سویا، بادام هندی، سیب زمینی، ماست، ملاس بلک سترپ، غلات کامل و سبزیجات برگ سبز هستند.
مصرف چای کرفس
کرفس را خشک و پودر کنید. چند قاشق از این پودر نرم شده را در یک پارچ آب بریزید و بجوشانید. بگذارید دم بکشد و بعد بنوشید.
این چای را حداقل سه بار در روز مصرف کنید.
کنترل وزن
مقداری افزایش وزن در دوران بارداری طبیعی است اما اگر افزایش وزن‌تان بیش از اندازه باشد، علامت خطر است.
داروهای کاهنده فشار خون بالا
در صورت تشخیص فشار خون بالا، پزشک ممکن است مصرف یک یا چند مورد از داروهای زیر را برای کنترل آن توصیه کند:
- مهارکنندههای ACE مانند انالاپریل، لیزینوپریل، پریندوپریل و رامیپریل
- مسدودکننده های گیرنده های آنژیوتانسین ۲ (ARB) مانند کندزآرتان، ایربسارتان، لوزارتان، والسارتان و اولمازارتان
- مسدودکننده های کانال کلسیم مانند آملودیپین، فلودیپین و نیفدیپین یا دیلتیازم و وراپامیل
- داروهای ادرارآور مانند اینداپامید
- مسدودکننده های بتا مانند آتنولول و بیسوپرولول
- مسدودکنندههای آلفا مانند دوکسازوسین
- سایر دیورتیکها یا ادرارآورها مانند آمیلوراید و اسپیرونولاکتون
این‌ها به‌صورت قرص تهیه میشوند و معمولاً باید روزی یکبار مصرف شوند. نوع دارویی که برای شما توصیه میشود به مواردی مانند میزان فشار خون، سن و سابقه داشتن بیماریهای زمینه‌ای بستگی دارد.
خوراکی هایی که برای فشار خون بالا مضر هستند
قند و نمک
متاسفانه این دو طعم افزای خوشمزه عوامل اصلی فشار خون هستند.
لازم است که مصرف قند و نمک تان را محدود کنید، اما به این معنی نیست که باید تا آخر عمر فقط خوراکی‌های بی مزه بخورید.
در کل یک فرد سالم هم نباید بیش از ۲.۳۰۰ میلی گرم سدیم در روز مصرف کند.
مشروبات الکلي
مصرف الکل، فشار خون را بالا مي برد و به ديواره رگ هاي خوني آسيب مي رساند.
رب گوجه و محصولات کنسروی گوجه
به طور معمول، محصولات گوجه فرنگی برای افراد مبتلا به فشارخون بالا مشکل آفرین است. رب گوجه فرنگی، سس کچاپ و آب گوجه فرنگی همه در میزان سدیم بسیار بالا هستند.
یک فنجان رب گوجه فرنگی در حدود 650 میلی گرم نمک دارد که برای افراد دارای فشار خون نرمال نیز میزان سدیم بالایی است.
گوشت قرمز
شاید فکر کنید گوشت قرمز حاوی مقدار زیادی پروتئین و دیگر مواد مغذی سالم باشد؛ اما باید بدانید که گوشت قرمز حاوی مقادیر زیادی چربی اشباع نیز هست که میتواند منجر به گرفتگی عروق شود.
اگر دوست دارید گوشت بخورید، سعی کنید ماهی یا مرغ را جایگزین آن کنید؛ اما اگر نمی‌توانید از خوردن گوشت قرمز اجتناب کنید، به حداکثر هفته‌ای یکبار خوردن آن اکتفا کنید.
برای کنترل فشار خون بالا چه بخوریم؟
- ماهی، آجیل و حبوبات (لوبیا) بیشتر بخورید.
- سعی کنید هر روز حداقل به میزانی که کالری دریافت می کنید، آن بسوزانید.
- به جای تنقلات و دسرهای شیرین یا نمکی از سبزیجات و میوه ها استفاده کنید.
- نان، پاستا و سایر غذاهای غنی از کربوهیدرات را که از غلات کامل تهیه می شوند را به جای آرد سفید بسیار تصفیه شده انتخاب کنید.
- به جای نوشیدن آب میوه، میوه بخورید.
- به جای کره، روغن نارگیل یا روغن هسته پالم از چربی های غیراشباع مانند روغن زیتون، کانولا، سویا، بادام زمینی یا ذرت استفاده کنید.
- به جای غذاهای کنسرو شده و فرآوری شده به غذاهای تازه یا منجمد تکیه کنید.
- تا حد امکان غذاهای کم سدیم را انتخاب کنید. به جای نمک از گیاهان، ادویه ها، سرکه و دیگر طعم دهنده های کم سدیم استفاده کنید.
- در صورت نیاز به کاهش وزن، کالری دریافتی خود را کاهش دهید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
فشار خون بالا قاتل خاموش نامیده میشود زیرا معمولاً هیچ علائم و نشانه هشدار دهنده‌ای ندارد و بسیاری از افراد نمی دانند که به آن مبتلا هستند.
به همین دلیل بسیاری از پزشکان در ویزیت های معمول، ابتدا به سراغ اندازه گیری فشار خون شما می‌روند.
اگر ۱۸ سال به بالا هستید و سابقه خانوادگی این بیماری را دارید، از پزشک متخصص بخواهید که به صورت منظم وضعیت فشار خون شما را بررسی کند.
اصولا میزان فشار خون در هر دو بازو یکسان نیست و عدد بالاتر به عنوان فشار خون معمول شما در نظر گرفته میشود.
در صورت تشخیص به موقع یا مشاهده علائم فشار خون بالا مثل سرگیجه، عدم تعادل و برافروختگی، با پزشک صحبت کنید و در صورت نیاز، یک دستگاه فشارسنج خانگی بخرید.
کلام آخر
فشار خون بالا یکی از خطرناک ترین بیماری زمینه‌ای است که نباید آن را دست کم بگیریم.
متاسفانه فشار خون بالا درمان قطعی ندارد و باید آن را در طول زندگی کنترل کرد.
برای کنترل بالا بودن فشار خون می‌توان از دستگاه های خانگی فشارسنج، همراه با رژیم غذایی متناسب و تایید شده کمک گرفت.